در دشتهای خشک واقع در بیابانهای جنوبی نیو مکزیکو، بین سایت مخصوص آزمایش نخستین بمب اتمی و مرزهای دو کشور امریکا و مکزیک، قرار است شهری بنا شود که با تمام نقاط مسکونی روی کره زمین متفاوت است.
این شهر گنجایش 35 هزار نفر را دارد و بر اساس پیشبینیهای انجام شده، در آینده نه چندان دور به یکی از قطبهای اقتصادی و فناوری جهان تبدیل میشود و بجز خانههای مسکونی و دفاتر اداری، تمهیداتی برای آن اندیشیده شده است که میتواند جای دره سیلیکون را هم بگیرد. برای این شهر خیابانهای مدرن، خانههای هوشمند، فناوریهای فوق پیشرفته و وسایل نقلیه برقی تعریف شده است تا همه این امکانات با زندگی ساده و روزمره مردم سازگار شوند. البته، هیچ یک از ساکنان این شهر به اقامتگاههای ساخته شده در آن، خانه نمیگویند.
شهر مدرن
این شهر مرکز نوآوری، آزمایش و ارزیابی (CITE) نامگذاری شده است و در اصل یک مدل جامع از شهرهای پیشرفته امریکایی محسوب میشود که فناوریهای موجود در آن را انسانهای نسل بعد مشاهده خواهند کرد. از این شهر به عنوان یک آزمایشگاه بزرگ استفاده میشود تا فناوریهای پیشرفته و مدرن که قرار است آینده را تغییر دهند، در آن مورد استفاده قرار بگیرند و کارایی خود را در زندگی روزمره نشان دهند.
طرح کلی این شهر با سرمایهگذاری یک میلیارد دلاری مطرح شده است و شرکت Pegasus Global Holdings از بزرگترین توسعهدهندگان خدمات فناوری، مخابراتی و ارتباطی، این وظیفه را برعهده دارد تا سیستمهای ارتباطی، امنیتی، حمل و نقل، فناوری و هر آنچه را به زندگی هوشمند مربوط میشود ساماندهی کند. در شهر CITE منطقههای ویژهای پیشبینی شده است که در آن مدلهای مدرن کشاورزی، منابع تأمین انرژی و آبرسانی برمبنای فناوری ارتباطات و اطلاعات توسعه مییابند و زیر این شهر شبکه جامعی راهاندازی شده است که زیرساخت اصلی ارتباطی و تکنولوژی محسوب میشود و به عبارت دیگر، مدیریت کلی شهر به زیر زمین انتقال یافته است.
«رابرت بروملی» مدیر شرکت Pegasus در این خصوص میگوید: «چشمانداز ما ساخت محیطی است که در آن محصولات، خدمات و فناوریهای جدید به گونهای ارائه شوند که با زندگی روزمره مردم سازگاری بیشتر داشته باشند. اگرچه این روزها گوشی هوشمند به یک ابزار کاربردی در زندگی همه مردم تبدیل شده است، ولی در این شهر همین ابزار به صورت متفاوت مورد استفاده قرار میگیرد و کاربردیتر ارائه میشود. دیگر فناوریهای روزمره هم با همین روند تغییر شکل میدهند تا مردم در زندگی روزمره خود تعریف متفاوت از فناوری داشته باشند.»
از آنجایی که این شهر هیچ ساکنی ندارد، بدون هرگونه نگرانی انواع مختلف فناوریهایی که بشر امروزی فکرش را هم نمیکند برای آن توسعه مییابد و سپس افرادی که به صورت موقت ساکن CITE میشوند آنها را مورد آزمایش قرار میدهند تا در صورت موفقیت، این فناوریها به صورت عمومی در دیگر نقاط جهان هم به کار گرفته شوند. در این شهر خودروهای خودران بدون هر گونه نگرانی میتوانند تردد کنند و با خیابانها و دیگر اشیای هوشمند اطراف خود ارتباط برقرار کنند.
پهپادهای بدون سرنشین به صورت دائم در آسمان این شهر به پرواز درمیآیند تا همه اتفاقات را زیر نظر بگیرند و اطلاعات خود را به صورت بیسیم به یک ابرکامپیوتر انتقال دهند. خانهها به گونهای طراحی شدهاند که بیشترین درصد سازگاری را با محیط زیست دارند و همه امکانات آن به صورت فناورانه مدیریت میشود. روباتها در همه جای شهر دیده میشوند و حتی کارهای منازل هم به آنها سپرده شده است. منابع جدید انرژی در این شهر به کار گرفته میشوند و در مجموع، مدل جدیدی از زندگی در آن تعریف میشود.
جایگزین دره سیلیکون
به گفته بروملی، قوانین زندگی در این شهر متفاوت است و ابزارهایی که مردم با آن سر و کار دارند هم با آنچه ما استفاده میکنیم تفاوت فراوان دارد. این شهر مانند یک آهنربای بزرگ است که هر فناوری مدرن و نوآوری پیشرفته را به سمت خود جذب میکند و سرمایهگذاری لازم روی آن انجام میشود تا در زندگی روزمره مورد استفاده قرار گیرد. بر همین اساس میتوان CITE را از همه نقاط جهان متمایز کرد.
مدیر شرکت Pegasus از این شهر به عنوان یک «گام واسط» بین آزمایشگاههای فناوری و زندگی عمومی یاد میکند. او معتقد است فرآیندهای طی شده در این شهر میتوانند سرعت ورود فناوریهای مدرن به زندگی معمولی را بیشتر کنند و به عبارت دیگر فاصله میان سرمایهگذاری در حوزه فناوری، توسعه و کسب درآمد را از میان بردارند. بروملی میگوید: «کشور امریکا هر ساله چندین میلیارد دلار در عرصه فناوری سرمایهگذاری میکند و در این میان فقط 2 تا 3 درصد مبالغ پرداخت شده به واسطه ورود فناوریهای نوین به زندگی روزمره مردم برمیگردد. شهر CITE کمک میکند این میزان بازدهی تا چندین برابر افزایش یابد.»
طرح ساخت شهری با این قابلیتها و امکانات نخستین بار در سال 2011 مطرح شد و سپس طی دوره زمانی دو سال بررسیهای فراوان صورت گرفت تا محل مناسب برای استقرار آن شناسایی شود. ابتدا پیشنهاد شد این شهر در منطقه کوهستانی اورِگان بنا شود و باراک اوباما رئیس جمهوری امریکا از این اتفاق به عنوان بنای یادبود ملی یاد کرد ولی بررسیهای بیشتر نشان داد که باید منطقه دیگری برای آن در نظر گرفته شود تا فضای بیشتری برای توسعه کارهای فناورانه و تجاری وجود داشته باشد. به هر حال، هماکنون بیابانهای جنوبی نیو مکزیکو انتخاب شده است و از ابتدای فوریه 2016 پروژه CITE آغاز شد و پیشبینی شده است که اوایل سال 2018 هم ساخت آن به پایان برسد.
شرکت Pegasus پیشبینی کرده است در این شهر شرکتهای تجاری، مراکز ارائه خدمات عمومی، مؤسسات دانشگاهی، سازمانهای دولتی و بزرگترین شرکتهای فناوری جهان حضور یابند. همین مسأله باعث شده است از CITE به عنوان جایگزینی برای دره سیلیکون یاد شود.
شهر آینده
طراحی و مدلهای مفهومی تعریف شده برای CITE به گونهای است که از آن به عنوان «شهر آینده» یاد میشود و آنچه در قالب «زندگی» برای ساکنان این شهر تعریف شده است، به کمک میلیاردها حسگر هوشمند مدیریت میشود تا زندگی بشر اتفاقات جدیدتری را هم تجربه کند. مدل مفهومی تعریف شده در CITE از جانب شهرداران بزرگترین شهرهای جهان مورد تأیید قرار گرفته است. «ناتالی گاتِنیو» مدیر مرکز طراحی در آزمایشگاه تخصصی Future Cities Lab در این خصوص میگوید: «در کره زمین هیچ مرکزی وجود ندارد که از آن بتوان به عنوان آزمایشگاه عملی برای ورود فناوریهای مدرن به زندگی روزمره یاد کرد. ما نیازمند آن هستیم شهری با این قابلیت دایر کنیم. این شهر مانند یک سیستم شبیهساز بزرگ است که همه فناوریهای جدید میتوانند در آن ارزیابی شوند. آزمایشها در این شهر بزرگ سریعتر از هر آزمایشگاهی روی کره زمین انجام میشود.»
گاتِنیو امیدوار است CITE بنای راهاندازی شهرهای مدرن را تغییر دهد. او در این خصوص میگوید: «طراحیها، امکانات و فناوریهایی که برای این شهر در نظر گرفته شده است هر فردی را متعجب میکند. آیا تا به حال به این مسأله فکر کردهایم که شهرهای ما تا چهاندازه پایدار هستند و به عنوان مثال با امکانات 100 سال آینده تا چهاندازه میتوانند سازگاری یابند؟ ما میخواهیم شهری بسازیم که پایداری آن تا 1000 سال آینده هم تضمین شده باشد.»
باید به این نکته توجه داشت که فناوریهای جدید یک اثر هنری نیستند که خلق آنها نیازمند حوصله، زمان و خلاقیت باشد. فناوریهایی که ما برای نسل آتی نیاز داریم سیستمهای اجتماعی هستند که میتوانند تعامل ما با دنیای پیرامون را به طور کامل تغییر دهند و معنی جدید به زندگی ببخشند.
به عقیده پروفسور «استیو راینر» مدیر پروژه شهرهای آینده دانشگاه آکسفورد، ایده اصلی در این زمینه باید بر اساس سیستمهای فناوری-اجتماعی تعریف شود تا افرادی که قرار است در این شهرها زندگی کنند، بیشترین میزان سازگاری با خدمات و امکانات آن را داشته باشند. چنین شهری میتواند پایداری 1000 ساله داشته باشد.