به گزارش بلاغ، Pokemon Go یک بازی ویدئویی در ژانر واقعیت افزوده (Augmented reality) است که توسط شرکت آمریکایی نیانتیک (Niantic) در پلتفرمهای iOS, Android عرضهشده است. شرکت نیانتیک این بازی را با همکاری شرکت معروف نینتندو (Nintendo) ژاپن، طراحی و در تاریخ 6 Jun 2016 (16 تیر 1395) روانه بازار کرده است. این بازی رایگان است و برای پیشرفت سریعتر در مراحل مختلف آن میتوان پول پرداخت کرد.
این بازی شامل هشت آیتم ازجمله "پوک بالها"، "تخممرغ"، "تخممرغ شانسی"، "دستگاه پرورش تخممرغ"، "دستگاه بخور"، "ماژول اغواکننده"، "حافظه پوکمون" و "کیف ارتقا" است.
نکته قابلتوجه درباره این بازی که تنها مدت کمی از عرضه آن در سطح جهان میگذرد و کارشناسان رسانه آن را بهعنوان یک انقلاب جدید دربازیهای کامپیوتری و حتی دنیای دیجیتال میدانند، استقبال بسیار گسترده و غیرقابلباور آن توسط کاربران بود، بهنحویکه توانست رکورد سریعترین آمار دانلود را در گوگل پِلی کسب کند و در مدت کوتاهی ۱۰ میلیون از گوگل پلی و ۷/۵ میلیون از اپ استور دانلود شود و به رقیبی جدی برای بازی کلش آو کلنز (Clash Of Clans) که برای مدتها در صدر بود تبدیل شود.
همین امر سبب شد تا شرکت سازنده، نشر جهانی بازی را به دلیل پر شدن سرورها به تعویق بیندازد ولی بهسرعت این بازی در بسیاری از کشورها وارد بازار شد و اختلال جدی در سرورها مشاهده نشد. میزان دانلود این اپلیکیشن به نحوی چشمگیری ادامه پیدا کرد و تقریباً تمام رکوردهای پیش از خود را شکست. بازی پوکمونگو ازنظر تعداد کاربران فعال در یک نرمافزار اندرویدی، در مقام پنجم و حتی بالاتر از نتفلیکس و توییتر قرار گرفت و قطعاً در ماههای آینده به مقام اول دست خواهد یافت. پرداختهای درون برنامهای این بازی در عرض دو هفته بیش از ۱۴ میلیون دلار درآمد برای عرضهکنندگانش به همراه داشت.
این بازی ابتدا در استرالیا، نیوزیلند و ایالاتمتحده در ۶ ژوئیه ۲۰۱۶ منتشر شد و با توجه به تقاضای بالا و فشار وارده به سرورها، جان هانکه (John Hanke) مدیرعامل شرکت نیانتیک اعلام کرد که تا تثبیت مشکلات پدید آمده، انتشار بازی در مناطق دیگر متوقف میشود، اما در ۱۳ ژوئیه توسعه تجاری بازی، با انتشار در آلمان از سر گرفته شد. "پوکمونگو" در انگلستان در ۱۴ ژوئیه و در ایتالیا، اسپانیا و پرتغال در ۱۵ ژوئیه عرضه شد. این بازی سپس در فرانسه و پسازآن در تمام اروپا، کانادا و پورتوریکو منتشر شد.
این بازی در آسیا ابتدا در اندونزی و سپس در ژاپن و بخشی از کره جنوبی و خاک کره شمالی عرضه شد؛ اما «پوکمون گو» در چین که خدمات گوگل توسط یک فایروال بزرگ فیلتر شده، ممنوع است ولی بازیکنان چینی شناسه برنامه استرالیا را خریداری و از آن استفاده میکنند.
کشور چین اعلام کرد نگران آن است "پوکمون گو"، در قالب یک بازی به جاسوسی از اطلاعات کاربران بپردازند. همچنین در رسانههای اجتماعی این کشور نیز تئوریهای بسیاری در مورد هدف اصلی از انتشار این بازی در حال مطرحشدن است.
یکی از نظریههای مطرحشده در چین بیان میکند اگر "پوکمونها" در مناطقی ظاهر شوند که رفتوآمد زیادی در آن صورت نمیگیرد؛ کاربران احتمال محرمانه بودن آن مکان را میدهند. از طرفی اگر پوکمونها در منطقهای ظاهر شوند که هیچ رفت و آمدی در آن وجود ندارد؛ آن منطقه احتمالاً، محلی با سطح امنیتی بالا است. عدهای از نظریه پردازان در رسانههای اجتماعی چین گفتهاند:
"پوکمون گو بازی نکنید؛ زیرا آمریکا و ژاپن میتوانند با کمک آن مراکز محرمانهی چین را شناسایی کنند".
در لابهلای موج خبرهای مرتبط با تب فراگیر "پوکمون گو" در دنیا، برخی واکنشها هم قابلتوجه است. مسئولان دیوار ندبه در سرزمینهای اشغالی یا مدیران موزه هولوکاست در واشنگتن که این بازی را در محدوده این مناطق ممنوع اعلام کردهاند.
روزنامه اسرائیلی جروزالم پست پنجشنبه ۲۴ تیر تصاویری از بازی دارندگان تلفنهای هوشمند در "دیوار ندبه" و آشویتس منتشر کرده و پرسیده است آیا این بازی در این اماکن بازی کردن با احساسات یهودیان معتقد یا بازماندگان هولوکاست نیست؟ به نوشته جروزالم پست، مسئولان آشویتس چهارشنبه ۲۳ تیر در حساب توییتری این موزه تأکید کردند که اجازه انجام این بازی را به بازدیدکنندگان نخواهند داد زیرا «بیاحترامی» به این مکان مهم و یاد کشتههای آن است. اندرو هولینگر از مسئولان موزه هولوکاست در پایتخت آمریکا هم سهشنبه ۲۲ تیر به واشنگتنپست گفت: بازی کردن در این مکان رفتاری شایسته نیست.
1. این بازی برخلاف ذهنیت ایجادشده یک بازی کاملاً جمعی است که تمامی ساختارهای یک کشور (اعم از خیابانها، معابر و مکانهای عمومی و حتی مکانهای حساس سیاسی نظامی و امنیتی) با آن درگیر هستند و میتواند به سازماندهی تجمعات، کنترل جمعیت و اختلال در نظم عمومی منجر شود.
2. سرورهای این بازی از پایگاههای دادهای و نقشههای سازمان CIA استفاده میکند که منجر به بروز رسانی دائم نقشهها و دادههای این سرویس اطلاعاتی میشود، دلیلی که روسیه با استناد به آن، این بازی را در کشورش ممنوع اعلام کرد.
3. در این بازی GPS دستگاه بازیکن همواره در سراسر بازی روشن است و تمامی اطلاعات محیطی و مکانی بازیکن به سرور مرکزی مخابره میشود، ازاینرو سرور اصلی، اطلاعات مکانهایی که مدنظر دارد را در کمتر از چند دقیقه بهطور کامل پیدا میکند. در این حالت با ظاهر شدن پوکمون ها در نزدیکی زیرساختها و تأسیسات حیاتی و مکانهای نظامی و امنیتی سرور میتواند اطلاعات جدید و بهروزی از این مناطق داشته باشد. این اتفاقات بهتدریج باعث از بین رفتن بازرسیها و جمعآوری دادههای دقیقتر، بدون حساسیت و بدون هزینه از مکانهای حساس امنیتی میشود.
4. در این بازی به هنگام رؤیت پوکمون ها، دوربین بازی برای شکار آنها روشن میشود و در هرلحظه تعداد زیادی تصاویر زنده به سرور مرکزی مخابره میشود. در این حالت سرور، هرگاه که بخواهد از شرایط میدانی هر موقعیتی باخبر شود میتواند تنها با گذاشتن چندین پوکمون در آن منطقه تصاویر زنده از زوایای مختلف را داشته باشد. برای مثال در شرایطی مانند انتخاباتها، جشنها و حتی تجمعات و اعتراضات مختلف، سرور میتواند با گذاشتن چند پوکمون در محل تصاویر زنده تمامی نقاط مدنظر را از زوایای گوناگون در لحظه داشته باشد.
5. وقتی تعدادی پوکمون در محلی ظاهر میشوند شاهد هجوم بازیکنان زیادی با این مناطق هستیم. در این حالت سرور مرکزی میتواند تعداد قابلتوجهی پوکمون را در نزدیکی مکانهای امنیتی، نظامی و سیاسی گذاشته و جمعیت را به این مناطق سرازیر کند. حضور جمعیت زیاد در اطراف مکانهایی مانند سایتهای نظامی، مکان برگزاری اجلاسها و مذاکرات مهم، نهادهای سیاسی-امنیتی و... مخاطرات امنیتی جدی برای این مناطق ایجاد میکند.
6. در بازی پوکمون مکانهای بهعنوان باشگاه وجود دارد که در آن بازیکنان در کنار یکدیگر جمع شده و به تربیت پوکمون های و افزایش قدرت خود میپردازند. در این حالت سرور میتواند مکانهایی را بهعنوان باشگاه در موقعیتهای دلخواه قرار دهد و به سازماندهی جمعیت قابلتوجهی در مکانهای موردنظر بپردازد.
از همین رو سرور میتواند در شرایط حساس زمانی مانند انتخاباتها هر تعداد از جمعیت را که بخواهد در مکانهایی به دور یکدیگر جمع کند یا به افزایش تعداد جمعیت در تجمعات کمک شایان کند.
همچنین در این بازی بازیکنان میتوانند در قالب گروهها به باشگاههای حریف حمله کنند که در این شرایط امکان درگیری و اختلالهای امنیتی وجود دارد. این ویژگی به سرور این امکان را میدهد که بتواند در هر منطقهای که بخواهد اختلال در نظم عمومی ایجاد کرده و برای نهادهای انتظامی و امنیتی هزینه سازی کند.
چالشهایی زیادی پیرامون اینکه بازی "پوکمون گو" باهدف جاسوسی و برای جمعکردن اطلاعات در جهان ارائه میشود، به وجود آمده است. بهطورکلی باید گفت تکنولوژی از لحاظی جنبه منفی دارد و آن یعنی تجسس در بین کاربران. حتی شبکههای مجازی نظیر Facebook و مانند آن برای مقاصد جاسوسی استفاده میشود و موقعیت مکانی شمارا از طریق GPS شناسایی میکند. البته تمام شرکتهای ارتباطی نیز مانند مخابرات، از طریق سیمکارت، مکان شخص را شناسایی میکنند.
تمام این اطلاعات نزد فیس بوک و نظایر آن مورد خریدوفروش و مبادله شرکتهای بسیار بزرگتر اقتصادی، تجاری و حتی سازمانهای امنیتی و دولتها قرار میگیرد؛ بنابراین، اینکه بازی «پوکمون گو» برای اهداف جاسوسی نیز استفاده میشود، امری طبیعی و غیرقابل مناقشه است؛ بهعبارتدیگر هر آنچه در گوشی، از کلیه برنامهها و سیمکارت، وجود دارد و میتواند موقعیت و مکان ما را شناسایی کنند، توسط دولتها از صاحبان آن شرکتها خریداری میشوند.
درنتیجه بازی "پوکمون گو" نیز که از این قاعده مستثنی نیست حائز این جنبه منفی تکنولوژیهای حاضر است.
بازی پوکمون گو (Pokemon Go) تنها با فاصله چند هفته تا معرفی رسمی به یکی از محبوبترین بازیهای موبایلی بدل گشت و بهتازگی، کاربران ایرانی قادر به اجرای آن در خیابانها گشتند. اما پس از آخرین نامهنگاریهای انجام شده توسط مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای با سازندگان این اپلیکیشن، تصمیم بر مسدود شدن این بازی گرفته و نهایتا پوکمون گو در ایران غیرفعال شد.
به گزارش مهر، حسن کریمی قدوسی، مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای در ابتدا از میزان استقبال رسانهها در مورد امکان مسدود شدن پوکمون گو ابراز خرسندی کرد، چرا که فعالیت رسانهها سبب اطلاعرسانی هرچه سریعتر به مردم میشوند و آنها را در جریان رویدادهای جدید قرار میدهند.
وی از یک نامهنگاری رسمی خبر داد و درباره جزییات آن تشریح نمود:
"درباره بازی پوکمون ما یک مکاتبه ایمیلی با سازندگان این بازی داشتهایم با این مضمون که اگر قرار است این بازی در ایران توزیع و عرضه شود حتماً باید از فیلتر بنیاد ملی بازیهای رایانهای بگذرد و هماهنگیهای لازم در این زمینه صورت گرفته باشد و در غیر این صورت ناگزیر از فیلتر و جلوگیری از عرضه بازی هستیم."
او در مورد سکوت و عدم شناخت سازندگان بازی در همکاری با ایران، عدم تمایل کمپانی نینتندو را عامل اصلی ایستادگی در برابر برآورده کردن خواستههای ایران اعلام داشت و در نتیجه این رفتار ژاپنیها، پوکمون گو در ایران غیرفعال شد.
کریمی قدوسی با بیان پاسخی که چند روز گذشته از سوی پوکمون گو به او ارسال شده گفت: به رغم این عدم تمایل اما ما هماهنگیها و نامهنگاریهای اولیه را انجام دادهایم و طبق پاسخی که تا به امروز به ما دادهاند اگر در آینده تصمیمی برای ورود به بازار ایران داشته باشند، حتماً با هماهنگی رسمی اقدام خواهند کرد. از نظر سختافزاری و نرمافزاری اینگونه نیست که این بازی بتواند به صورت ناگهانی در ایران فراگیر شود و نیاز به مقدمات زمانبری دارد.